Een voetreflexologie kaart is de basis van voetreflexologie. Bij vrijwel iedere voetreflextherapeut hangt de kaart aan de muur of staat op de website. Alhoewel je vaak leest dat voetreflexologie al zo’n 3000 jaar oude wetenschap is, zijn de kaarten waarmee wij vandaag de dag werken pas een eeuw oud. Ze zijn ontwikkeld door de Amerikaan dr. William Fitzgerald, die deze kennis als KNO-arts toepaste. Hoe ziet de indeling van een voetreflexologie kaart eruit en hoe werkt het?
De voetreflexologie kaart
De kaart kun je zien als een imaginaire plattegrond van je lichaam op je voeten, zowel onder als boven en de zijkanten. Op de kaart staan allerlei gekleurde gebieden, de zogenaamde reflexzones, afgebeeld. En deze zones staan in contact met de organen, gewrichten, zenuwen en spieren in je lijf.
Grofweg gezien is de indeling van de voetreflex plattegrond als volgt: je tenen komen overeen met je hoofd. Op de bal van je voet bevinden zich je hart en longen. Onderaan je voet tref je het spijsverteringsstelsel aan. Je hiel vertegenwoordigt je bekken, billen en voortplantingsorganen. De binnenkant van je voet staat voor je wervelkolom en de buitenkant voor je ledematen. Verder correspondeert je linkervoet met de linkerhelft van je lichaam en je rechtervoet met de rechterhelft.
Hoe werkt voetreflexologie?
Het draait om druk uitoefenen op de reflexzones in je voet: lang indrukken, loskneden en bewerken met de knokkels. Hierop reageren de zenuwen in je voeten door prikkels uit te zenden naar allerlei delen in je lijf. Op die manier stimuleer je de bloedcirculatie in je huid en spieren. Hierdoor verbetert vervolgens zowel de zuurstofvoorziening als de opname van voedingsstoffen in je lichaam, maar stimuleer je ook de afvoer van afvalstoffen.
Het lijkt wel magie, maar dit is inderdaad aangetoond met functionele magnetische resonantie beelden (fMRI) (1). Wanneer de onderzoekers de oogreflexzones op de tweede en derde teen stimuleerden, zagen zij activiteit in het hersengebied dat correspondeert met het oog en gebieden die verbonden zijn met hormonen en emoties. Vooral bij korte en stevige prikkels. De bloedtoevoer en stofwisseling lag in deze gebieden bijna 40% hoger dan in andere delen van de hersenen. Soortgelijke resultaten werden gevonden bij stimulatie van voetreflexzones van de dunne darm en van de schouder.
Heeft het meer effect dan een lichaamsmassage?
Lange tijd werd het effect van voetreflexologie toegeschreven aan het effect van aanraking. Elke massage geeft namelijk een verhoging van de hoeveelheid geluksstofjes, zoals serotonine en dopamine. In een onderzoek uit 2012 wordt voetreflexmassage vergeleken met Zweedse massage (2). Voor en na de massage vulden de deelnemers een vragenlijst in over hoe ze zich voelden. Na een voetreflexmassage was het gevoel van welbevinden aanzienlijk meer toegenomen dan bij Zweedse massage.
Zweedse massage kent lange zachte strijkingen, voetreflexologie daarentegen gebruikt diepwerkende technieken zoals de wandelende duim en de knokkels. In de zones die geblokkeerd zijn, kunnen diepwerkende technieken pijn geven. Hyperstimulatie brengt het zenuwstelsel in balans en dat verklaart de verminderde pijn.
Het balancerend effect op het zenuwstelsel is niet het enige effect dat gemeten is. Stimulatie van reflexzones verbetert de bloedtoevoer naar het corresponderende orgaan. Ook dit effect is aangetoond in een tweetal onderzoeken uit 1999 en 2012 (4,5).
Op basis van geluidsgolven kunnen veranderingen in de bloedtoevoer worden waargenomen. In het ene onderzoek werd de voetreflexzone van de nier behandeld, in het andere onderzoek de voetreflexzone van de dunne darm. In beide onderzoeken werd op die manier aangetoond dat de bloedtoevoer naar de betreffende organen tijdens voetreflexologie toenam. Na de behandeling nam de bloedtoevoer weer af. Het effect is dus niet duurzaam, maar regelmatige stimulatie van de reflexzone kan zeker een positieve bijdrage leveren aan het verbeterd functioneren van het orgaan.
Wat is het resultaat?
Je lichaam ontspant, het zenuwstelsel komt in balans, de bloedtoevoer neemt toe (en dus aanvoer van verse voedingsstoffen en zuurstof en afvoer van afvalstoffen). Dit geeft je lichaam de prikkel om zichzelf te genezen en het evenwicht te herstellen. Door de jaren heen wordt steeds meer aangetoond dat voetreflexologie daardoor positieve effecten laat zien op de kwaliteit van leven en gunstig werkt bij stress, angst en pijn (3).
Wanneer pas je voetreflexologie toe?
Er zijn allerlei redenen om van voetreflexologie gebruik te maken. Preventief om bijvoorbeeld in balans te blijven of gewoon omdat het je helpt te ontspannen. Maar, een voetreflexologie behandeling kan ook worden gebruikt bij allerlei uiteenlopende klachten. Variërend van hoofdpijn, vermoeidheid en rugklachten tot spijverteringsproblemen, hormonale klachten en depressiviteit. Daarbij geldt dat voetreflexologie nooit de reguliere geneeskunst vervangt, maar wel aanvullend kan worden gebruikt.
Referenties uit het artikel:
(1) T. Nakanmaru et al., Somatopical relationschips between cortical activity and reflex areas in reflexology; a functional magnetic resonance imaging study, Elsevier Neuroscience Letters, 2008, www.fdz.dk
(2) D. Sliz et al., Neural correlates of a single-session massage treatment, Brain Imaging and Behavior, 2012, volume 6, issue 1, pp 77-87, www.link.springer.com
(3) J. McCullough, et al., The psychological and biochemical outcomes associated with a reflexology treatment: a systematic review, Review article in Evidence Bases Complementary and Alternative medicine, 2014, www.hindawi.com
(4) J. Jones et al., Reflexology has an acute (immediate) haemodynamic effect in healthy volunteers: a double blind randomised controlled trial, Complementary Therapies in Clinical Practice 2012, vol 18, pp204, 211, www.researchgate.net
(5) I. Sudmeier et al., Changes of renal blood flow during organ-associated foot reflexology measured by Doppler sonography, Forschende Komplementarmedizin 1999, vol 6 no 3, pp129-134, www.researchgate.net
BRON: Karine de Laat; aboutyourlife.nl